Add to Flipboard Magazine.

04 Nisan 2010

Yeni RTÜK Yasası`yla tekelleşmenin önü açıldı; RTÜK Prof. Dr. Veysel Batmaz'ın dediğine geldi....


Yabancı payı artırılıyor, ekran karartma kolaylaştırılıyor. Reyting sistemini RTÜK denetleyecek.

1994 yılında çıkarılan radyo ve televizyon yayınlarını düzenleyen RTÜK Yasası’nın bazı maddelerinin değiştirilmesi hakkında yasa teklifi TBMM’de kabul edildi.

RTÜK Yasası ile özel radyo ve televizyon sahiplerinin kamu ihalelerine girme ve menkul kıymetler borsalarında işlemde bulunma yasağı kaldırıldı. Sanal ortamda işlenen suçlar ilk kez yaptırıma bağlandı.

RTÜK Yasası`nda yapılan değişiklikle tekelleşmenin önündeki engeller kaldırıldı. Yeni yasayla, eski yasanın getirdiği bütün düzenlemelere son veriliyor; RTÜK`ün hazırlamış olduğu yönetmelikler geçersiz oluyor, yurt genelinde açmış olduğu bölge müdürlükleri de kaldırılıyor, mahkemedeki dosyalar düşüyor.

Bir Kişi Veya Grup En Fazla 4 Televizyon Kanalına Sahip Olabilecek. Yabancı Sermayenin Doğrudan Ortak Olabileceği Kanal Sayısı İse İkiye Çıkarılıyor. Sabah gazetesinin haberine göre; tasarı, TV kanallarına yabancı payını artırıyor. Halen yabancı sermaye, bir televizyon kanalına sahip şirketin en fazla yüzde 25’ine sahip olabiliyor. Yeni düzenlemede yabancı sermaye payı yüzde 50’ye çıkarılırken iki televizyon kanalına ortak olma imkânı veriliyor. Yani bir yabancı şirket, iki ayrı kanalın yüzde 50 hissesini alabilecek. Yabancı bir şirket, TV kanalının sahibi şirkete ortak olan bir başka şirketin yüzde 99’una sahip olabilecek.

Yayın kuruluşlarındaki yüzde 20 ile sınırlı olan sahiplik oranları reyting oranlarına göre düzenlenecek. Buna göre, özel radyo ve televizyon kuruluşlarının hisseleri nama yazılacak. Yıllık ortalama izlenme veya dinlenme oranı yüzde 20`yi geçen bir televizyon veya radyo kuruluşunda gerçek veya tüzel bir kişinin veya sermaye grubunun payı yüzde 50`yi geçemeyecek. Özel radyo ve televizyon sahipleri, kamu ihalelerine girebilecek ve menkul kıymetler borsalarında işlemde bulunabilecek.

Mevcut RTÜK üyelerinin görev süreleri, yeni üyelerin atanmalarından itibaren sona erecek. 9 kişilik üst kurul üyelerinden 5`i Meclis tarafından belirlenecek. Geri kalan 2`si YÖK`ün göstereceği 4 aday arasından, biri Milli Güvenlik Kurulu`nun göstereceği 2 aday arasından, biri de Gazeteciler Cemiyeti ile Basın Konseyi`nin ortaklaşa göstereceği iki aday arasından Bakanlar Kurulunca belirlenecek. Kurul üyeleri 4 yıl süreyle görev yapacak.

Yeni düzenlemeyle ekran karartma cezası muhafaza edilirken, ara ceza olarak para ve özür dileme cezaları getiriliyor. RTÜK`ün denetimini Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu yapacak. Ulusal, bölgesel ve yerel düzeydeki yayınlar, yayın ilkeleri ve bu yasada belirtilen esaslara uygunluğu yönünden Üst Kurul tarafından izlenip, değerlendirilecek. Yıkıcı ve bölücü faaliyetlere yöneltecek şekilde yayın yaptıkları belirlenen kuruluşların yayınları durdurulacak, sorumlular cezalandırılacak ve tüm yayın cihazları müsadere edilecek. Yayın ihlalleri arasında yer alan muğlak ifadeler korunuyor. Yayın ilkeleri arasına “korku salacak yayın yapılmaması” ve “yayınlarda karamsarlık verici nitelikte olmaması” gibi yeni ilkeler ilave ediliyor.

Düzenlemeyle, sanal ortamda işlenen suçlar ilk kez yaptırıma bağlandı. Buna göre, Basın Yasası`ndaki `yalan haber, hakaret ve benzeri fiillerden doğacak maddi ve manevi zararlar` konusundaki hükümleri bilişim teknolojileri ve internet ortamında sayfa açılması veya elektronik gazete, elektronik bülten yoluyla yayınlanan her türlü yazı, resim, işaret, sesli veya sessiz görüntü ve benzerlerine de uygulanacak.

“Caydırıcılığı sağlamak” amacıyla yapıldığı belirtile bu düzenlemeyle mevcut yasadaki para cezaları en az bin kat oranında artırıldı. Yasayla öngörülen para cezaları ve tazminatlar, bölgesel yayın yapan kuruluşlarda yarısına kadar, yerel yayın yapan kuruluşlarda üçte birine kadar indirilebilecek.

Basın Yasasında değişiklik getiren yasaya göre süreli yayınlarla işlenen suçlarda, suç unsuru taşıyan yayını hazırlayan kişi ve sorumlu müdür ile şirket yönetim kurulu başkanının yanı sıra patron da sorumlu olacak. Basın yoluyla işlenen suçlarda uygulanacak en düşük para cezası 10 milyar lira, en yüksek para cezası da 100 milyar lira olacak.

Kaynak: güncel-haber.com


Reyting sistemini RTÜK denetleyecek


Bakanlar Kurulu'nda imzaya açılan Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Tasarısı taslağı yeni yayın teknolojileriyle ilgili açılımlar içeriyor. Taslağa göre reyting sistemi Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) denetimine girecek.

RTÜK'ten yapılan yazılı açıklamada, RTÜK tarafından hazırlanan Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Tasarısı taslağının, Üst Kurul Başkanı Prof. Dr. Davut Dursun'un, 31 Mart 2010 Çarşamba günü Bakanlar Kurulu'nda verdiği brifingin ardından TBMM'ye sevk edilmek üzere imzaya açıldığı belirtildi. Açıklamada, taslakla yeni yayın teknolojilerine hukuksal altyapı hazırlanarak yayıncılık alanında önemli bir açılım gerçekleştirildiği ifade edildi.

Taslak, IP-TV (Internet Protocol Television), DVB-H (Digital Video Broadcasting-Handheld) ve HDTV (High Definition Television) gibi yeni yayın teknolojileri ile ilgili belirsizlikleri ortadan kaldırıyor. Yayıncılık alanında yeni bir uygulama olarak ortaya çıkan isteğe bağlı hizmetlere imkân veriyor. Böylece kitlesel yayınlardan kişisel yayınlara doğru önemli bir adım atılmış oluyor. Yayın ilkeleri, radyo ve televizyon yayınları ile isteğe bağlı hizmetler için ayrı düzenleniyor.

Taslak şu düzenlemeleri içeriyor: "Karasal ortamda yayın lisanslarının verilmesi, sayısal yayıncılığa geçişin sağlanması, medya sahipliği ve yabancı sermayenin düzenlenmesi, elektronik haberleşme kanunun yürürlüğe girmesi ile 3984 Sayılı Kanun'da buna paralel düzenleme yapılması, TRT yayınlarının RTÜK denetimine alınması, koruyucu sembol sistemi ve özdenetim hükümleri, reyting sistemi RTÜK denetimine giriyor, yayın ilkelerinin yeniden düzenlenmesi, cevap ve düzeltme hakkının düzenlenmesi, reklam payı kesintilerinin düşürülmesi ve yerli yapımlara yer verme zorunluluğu."
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=969638&title=reyting-sistemini-rtuk-denetleyecek

(CİHAN)