(Fotoğraf: İstanbul)(Editörün Notu: POLEMİKLERİN ÖNCESİ İÇİN ARŞİVE BAKIN... "Odabaşı'ndan cevap bekliyorum" diye yazmıştım; cevap gecikmedi. Ancak bu cevap şunu ortaya koyuyor; Bilimsel polemik ve edebiyat yazılı olmalıdır; yoksa böyle, "köylü köylü," yani "laf laf," yani "sözel" olarak, yok o doğruydu, bu doğruydu diye tartışırız... Polemik yazılı olur... Yazı yazmak da biliminsanının vazgeçilmez yazgısıdır; yazı yazmayan biliminsanı olamaz... Burası İletişim Fakültesi, halk ezgileri çalışmaları grubu değil; ya da Edebiyat Fakültesi... Vistilef'in eğlence yeri olmadığını hem Hikmet'e; hem de Battal'a hatırlatmayı da bu arada bir görev bilirim. Beş taş oynamıyoruz... Eğlenecekseniz başka yerler de var; örneğin İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi dershaneleri ve öğretim elemanları odaları... Bir de yayın kuralı notu: Gönderdiğiniz yazılar bundan sonra aynen yayınlanacaktır. Bu durumda üzülenleriniz olabilir. vb)
Battal Odabaşı yazıyor...
Sevgili Hikmet,
Bilim tahminle, zannetmekle olmaz. Yazdigim bilgininaksi kanitlarini gostermek zorundasin. Nesimi'denyazdigin dortlugun yanlisligini dusunmedim cunku dogruyazmissin. Ancak Teke Zortlatmasi konusunda tahmin yurutuyorsun.Belki cortlatma denebilir ama zonklatma dendigine hicbir kaynakta rastlamadim. Benim soyledigim bilimselbir seydir ve halk turkuleri ve oyunlariniarastiranlar tarafindan da kabul edilmektedir. Yorelerin kendilerine ozgu ve baska bir yerderastlanmayacak kultur degerleri vardir. Bu da onlardanbiridir. Ornegin Erzurum ve Bayburt'ta Bar tutulur,Dogu Karadeniz'de Horon tepilir. Ama ortak kulturogeleri varsa bir ulkeden baska bir ulkeye tasinmisolabilir. Yunanistan'a gocen Bati Anadolu Rumlariorada Zeybekikos oynarlar. Cafe Aman'larda rebetikosoylerler. Yine Potnus Rumlari kemence calarlar. Ancakbir Azeri'nin kendi kultur ogesi olarak Zeybeklerialacagini dusunemeyiz. Onlarin Mahni'leri vardir.Zeybekler sipsi, cura baglama gibi calgilarla calinirve efeler tarafindan oynanir. Azerilerin ulusalcalgisi Tar'dir.Zortlatma turu oyunlar Teke yoresi disinda daozellikle Bati Anadolu'da oynanir. Ancak orneginAfyonkarahisar'da disaridan gelen oyunlarkategorisindedir. Burdur ve Dirmil bu oyununanavatanidir. Dolayisiyla bu bolge disinda oynanmaz, oynansa daokullarda folklor calismalari olarak yurutulur.Dediginiz olasiliklar ihtimal disidir.
Biraz soluklanalım:
BEN MELAMET HIRKASINI Ben melamet hırkasını Kendim giydim eğnime Ar ü namus şişesini Taşa çaldım kime ne Haydar Haydar taşa çaldım kime ne Sofular haram demişler Aşkımın şarabına Ben doldurur ben içerim Günah benim kime ne Haydar Haydar günah benim kime ne Gah çıkarım gökyüzüne Seyrederim alemi Gah inerim yeryüzüne Seyreder alem beni Haydar Haydar seyreder alem beni Gah giderim medreseye Ders okurum Hak için Gah giderim meygedeye Dem çekerim aşk için Haydar Haydar dem çekerim aşk için Nesimi'yi sorsalar kim Yarin ile hoş musun Hoş olam ya olmayayım O yar benim kime ne Haydar Haydar o yar benim kime ne? Aşık Nesimi / RUHİ SU
Kuskucu olmak dogruya giden yolu acar. Hikmet'eNesimi'nin siiri dogru dedim ama biraz arastirincabaska bir varyantina rastladim bu siirin. OzellikleHikmet'in yazdigi dortluk baska bir anlam iceriyor.Dogrusu hangisi?Madem egleniyoruz isimizi gucumuzu birakip, biraz dahaeglenelim bakalim. Hadi eller havaya... Daha once gonderdigim siirin başka bir varyanti.Su dortluge dikkat.Gah cikarim gokyuzuneHukmederim kaf-be-kafGah inerim yeryuzuneYar severim kime neHangisi dogru ve hangisine gore batini aciklamayapacagiz?Siirin tamami: Ben yitirdim ben ararimYar benimdir kime neGah giderim oz bagimaGül dererim kime neGah giderim medreseyeDers okurum Hak icinGah giderim meyhaneyeDem cekerim kime neSofular haram demislerBu askin sarabinaBen daldirir ben icerimGünah benim kime neBen melamet hırkasiniKendim giydim egnimeAr u namus sisesiniTasa ccaldim kime neSofular secde ederlerMescidin mihrabinaYar esigi secdegahımYuz surerim kime neGah cikarim gokyuzuneHukmederim kaf-be-kafGah inerim yeryuzuneYar severim kime neKelp rakip böyle diyormusGuzel sevmek pek gunahBen severim sevdigimiGunah benim kime neNesimi'ye sordular kiYarin ile hos musunHos olayim olmayayimO yar benim kime ne?
Yrd. Doç. Dr. Battal Odabaşı
